Choroba Hashimoto to autoimmunologiczne schorzenie tarczycy, które wymaga kompleksowego podejścia, obejmującego zarówno leczenie farmakologiczne, jak i odpowiednio zbilansowaną dietę. Właściwy jadłospis odgrywa niebagatelną rolę w łagodzeniu objawów i wspieraniu funkcjonowania gruczołu tarczycy. Jakie produkty warto włączyć do diety Hashimoto, a czego unikać?
Spis treści
Czym jest chroba Hashimoto?
Choroba Hashimoto, znana również jako limfocytarne zapalenie tarczycy typu Hashimoto, to schorzenie autoimmunologiczne, w którym układ odpornościowy atakuje gruczoł tarczowy. W wyniku tego procesu dochodzi do stopniowego niszczenia komórek tarczycy i zaburzenia syntezy hormonów tarczycy. Hashimoto jest najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy.
Objawy choroby Hashimoto
Objawy choroby Hashimoto mogą być różnorodne i często niezauważalne przez długi czas. Wiele osób doświadcza objawów związanych z niedoczynnością tarczycy. Do najczęstszych należą:
- Przewlekłe zmęczenie i osłabienie
- Wahania nastroju i problemy ze snem
Mogą również wystąpić zmiany w masie ciała, zaparcia, obfite miesiączki u kobiet, sucha skóra, kruche paznokcie i wypadanie włosów.
Jak diagnozuje się niedoczynność tarczycy?
Diagnoza choroby Hashimoto opiera się na badaniach krwi i USG tarczycy. Charakterystyczne jest podwyższone stężenie przeciwciał anty-TPO i/lub anty-TG we krwi. USG tarczycy może ujawnić zmiany w strukturze gruczołu tarczowego, świadczące o procesie zapalnym. W przypadku rozwiniętej niedoczynności tarczycy obserwuje się podwyższone stężenie TSH oraz obniżone stężenie hormonów FT3 i/lub FT4.
Na czym polega dieta Hashimoto?
Dieta przy Hashimoto, na którą choruje coraz więcej osób, jest szalenie ważna. Bojowym zadaniem diety w chorobie Hashimoto jest wspomaganie farmakoterapii. Dieta osoby z chorobą Hashimoto powinna opierać się na produktach jak najmniej przetworzonych, bogatych w składniki odżywcze. Zastosowanie odpowiedniej diety ma ograniczać stan zapalny i spowalniać procesy niszczenia tkanki tarczycy. Kolejnym celem jest zapewnienie optymalnego działania hormonów tarczycy i obniżenie ryzyka rozwoju zaburzeń wynikających z ich niedoboru.
Hashimoto – co jeść?
Osoby z chorobą Hashimoto powinny stosować dietę, która jest zbilansowana i zróżnicowana. Należy jednak wystrzegać się zbyt restrykcyjnych diet, ponieważ mogą prowadzić do niedożywienia, a w konsekwencji do zaburzenia pracy tarczycy. Wszystkie dozwolone produkty powinny uwzględniać między innymi:
- produkty pełnoziarniste, chude mięso, ryby, jaja, chude produkty mleczne bez dodatku cukru
- oleje roślinne, orzechy, nasiona, pestki bez dodatku soli i cukru, różnorodne warzywa i owoce, zioła, przyprawy.
Składniki odżywcze istotne dla pacjentów z chorobą Hashimoto
W zbilansowanej diecie kluczowe jest utrzymanie prawidłowych proporcji pomiędzy makroskładnikami oraz pozyskiwanie ich z odpowiednich produktów. Jadłospis należy wzbogacić o produkty zawierające jod, selen, żelazo, witaminę D, witaminę B12 oraz antyoksydanty, które działają przeciwzapalnie (mowa tu na przykład o cynku, witaminie A, E i C). Źródłem węglowodanów w diecie osoby chorej na Hashimoto mogą być z kolei produkty zbożowe pełnoziarniste o wysokiej zawartości błonnika pokarmowego. Białko jest szczególnie ważne w tej chorobie, ze względu na swoje właściwości podwyższające metabolizm. Bardzo ważne jest również dostarczanie organizmowi tłuszczów, szczególnie nienasyconych, w tym kwasów tłuszczowych.
Oto przykład:
Przygotuj sałatkę z tuńczykiem. Potrzebne składniki to 2 jaja, 1 puszka tuńczyka w sosie własnym, garść oliwek, kilka pomidorków cherry (4−6 sztuk), 1/2 główki sałaty rzymskiej, 2 łyżki oliwy z oliwek, 1 łyżeczka musztardy Dijon, sól, pieprz, 1 ząbek czosnku, 1 łyżeczka soku z cytryny. Ugotuj jajka na twardo i pokrój na ćwiartki. Wymieszaj tuńczyka z oliwkami i pomidorkami cherry. Dodaj sałatę rzymską. Wymieszaj oliwę z oliwek z musztardą Dijon, solą, pieprzem, czosnkiem i sokiem z cytryny. Polej sałatkę sosem. Smacznego!
Czego unikać w diecie Hashimoto
Osoby, które cierpią na chorobę Hashimoto, powinny szczególnie uważać na to, co spożywają. Podstawową zasadą jest unikanie żywności wysoko przetworzonej, która może negatywnie wpływać na metabolizm i nasilać stan zapalny w organizmie. Konkretnie, warto ograniczyć spożycie takich produktów jak:
- Pieczywo cukiernicze, ciasta, słodycze i słone przekąski
- Fast food, przetworzone produkty mięsne, musli z dodatkiem cukru oraz słodkie napoje
W diecie osób ze zdiagnozowaną chorobą Hashimoto warto zwrócić uwagę na to, czego unikać, aby wspierać funkcjonowanie tarczycy. Należy unikać soi, która może zakłócać wchłanianie składników mineralnych (choć warto zauważyć, że są też badania, które tego nie potwierdzają). Wprowadzenie diety bezglutenowej często przynosi ulgę pacjentom, którzy zmagają się z objawami niedoczynności tarczycy. I tu znowu zastrzeżenie – Hashimoto NIE równa się nietolerancji glutenu, to jedna z konsekwencji.
Przy chorobie Hashimoto nie zaleca spożywania produktów wysokotłuszczowych, zwłaszcza tych z nasyconymi kwasami tłuszczowymi, które mogą pogarszać stan zdrowia. Zamiast tego, warto żywić się pełnowartościowym białkiem oraz warzywami, takimi jak brokuł, które wspierają układ immunologiczny.
Odpowiednio skomponowana dieta powinna być bogata w składniki odżywcze, aby poprawić przebieg choroby oraz zminimalizować objawy Hashimoto. Warto unikać przetworzonych produktów spożywczych. Zamiast tego, należy jeść świeże owoce, warzywa oraz źródła zdrowych tłuszczy, co pomoże w utrzymaniu równowagi hormonalnej i poprawi samopoczucie pacjentów.
Dieta bezglutenowa a choroba Hashimoto
Wiele osób z chorobą Hashimoto zastanawia się nad przejściem na dietę bezglutenową. Obecnie nie ma jednoznacznych dowodów naukowych, które uzasadniałyby rutynowe eliminowanie glutenu u wszystkich pacjentów. Decyzja o przejściu na dietę bezglutenową powinna być podejmowana indywidualnie, po konsultacji z lekarzem (np. alergologiem) lub dietetykiem, szczególnie gdy występują objawy sugerujące nietolerancję glutenu lub celiakię. Warto pamiętać, że nieuzasadniona dieta bezglutenowa może prowadzić do niedoborów składników odżywczych, dlatego wszelkie zmiany w diecie powinny być dobrze przemyślane i zbilansowane.
Dieta Hashimoto jest ważnym elementem kompleksowego podejścia do choroby, która dotyka coraz więcej osób. Kluczowe jest spożywanie zbilansowanych posiłków, bogatych w składniki odżywcze, takie jak jod, selen, cynk, żelazo i witamina D, które są niezbędne do prawidłowej produkcji hormonów tarczycy. Warto unikać produktów wysoko przetworzonych i dbać o regularne spożycie ryb morskich, które są źródłem kwasów tłuszczowych omega-3. Konsultacja z dietetykiem pomoże dostosować dietę do indywidualnych potrzeb i zminimalizować ryzyko niedoborów.
Pamiętaj, jeśli chorujesz na Hashimoto przede wszystkim skonsultuj się z endokrynologiem i dietetykiem, a nie opieraj się wyłącznie na takich artykułach.